ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ αντρών και γυναικών, καθυστερεί την πρόοδό τους και, μακροπρόθεσμα, τη χρηματοοικονομική τους ανεξαρτησία.

Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα πολιτικής στην παγκόσμια ατζέντα αποτελεί η μισθολογική απόκλιση των δύο φύλων.

Ως μισθολογική απόκλιση μεταξύ των δύο φύλων (gender pay gap) ορίζεται η διαφορά μεταξύ των μέσων ακαθάριστων, ωριαίων εισοδημάτων των εργαζόμενων αντρών και γυναικών.

Τυπικά, ο όρος αυτός καλύπτει ένα ευρύτερο φάσμα εννοιών, πέρα από τη μισθολογική διάκριση αυτή καθαυτή. Εμπερικλείει ένα μεγάλο αριθμό ανισοτήτων που βιώνουν σε καθημερινό επίπεδο οι γυναίκες, όσον αφορά στην εργασία, στην επαγγελματική τους ανέλιξη και στη λήψη ανταμοιβών για την αναγνώριση της εργασίας τους.

Μία σειρά από παράγοντες, όπως το άγχος, η μοναξιά, η ψευδαίσθηση του εύκολου κέρδους και η ευκολία με την οποία μπορούμε να παίξουμε μέσω του διαδικτύου, έχουν εκτοξεύσει τις δαπάνες για τον επίσημο τζόγο το 2022, στο αστρονομικό ποσό των 29 δισ. ευρώ ή στο 13,8% του Α.Ε.Π.

Την ίδια στιγμή, για άλλους λόγους, τα χρήματα που δαπανήσαμε για να προστατευθούμε από τους διάφορους κινδύνους το 2022, μέσω των ασφαλιστικών εταιρειών, ήταν μόλις 4,8 δισ. ευρώ.

Τέλος, στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.), έναν σημαντικό θεσμό αποταμίευσης που προσφέρει προστασία για την συνταξιοδοτική περίοδο, έχουν επενδυθεί συνολικά μόλις 1,83 δισ. ευρώ!

Στη χώρα μας η επαγγελματική ασφάλιση (2^ος Πυλώνας) βρίσκεται ακόμα σε νηπιακή φάση ανάπτυξης. Το αποτέλεσμα αυτό δυστυχώς δεν είναι αποτέλεσμα αποκλειστικά και μόνο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης ή κρίσης χρέους και της μακροχρόνιας ύφεσης. Επιπλέον, δεν σχετίζεται άμεσα με τις πρόσφατες κρίσεις της πανδημίας, του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής αστάθειας. Οι αιτίες της ισχνής ανάπτυξης της επαγγελματικής ασφάλισης συνδέονται άρρηκτα με ζητήματα κουλτούρας της ελληνικής κοινωνίας που διαμορφώθηκαν από κοινωνικοπολιτικές ζυμώσεις δεκαετιών, ιδεολογικές αγκυλώσεις και φυσικά τις χρόνιες παθογένειες λειτουργίας του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Ο Ψηφιακός Χρηματοοικονομικός Αλφαβητισμός (Digital Financial Literacy – DFL), σε άμεση παράλληλη σύνδεση με τον Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό (Financial Literacy – FL), αποτελεί ένα αυξανόμενης σημασίας πεδίο απαραίτητων γνώσεων και δεξιοτήτων για τους πολίτες στην ψηφιακή εποχή, στην οποία τα διάφορα χρηματοοικονομικά προϊόντα και οι σχετικές υπηρεσίες ψηφιοποιούνται και προσφέρονται ηλεκτρονικά, αποτελώντας μέρος του αναδυόμενου τομέα της Χρηματοοικονομικής Τεχνολογίας (Financial Technology – FinTech).

Η εξέλιξη των Ψηφιακών Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (Digital Financial Services – DFS), η οποία μπορεί να αποδοθεί στην σχεδόν καθολική υιοθέτηση και χρήση των τεχνολογιών κινητής τηλεφωνίας, σε συνδυασμό με τις ραγδαία αυξανόμενες καινοτομίες στην χρηματοοικονομική τεχνολογία, τα διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα και τις νέες προσεγγίσεις στην παροχή υπηρεσιών, αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία να προσεγγιστούν άτομα και επιχειρήσεις, ακόμα και εκείνα που προηγουμένως ήταν αποκλεισμένοι ή υπο-εξυπηρετούνταν, με εξατομικευμένες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.

Μια σειρά από επιστημονικές μελέτες, δημοσιευμένες σε επιστημονικά περιοδικά παγκοσμίου κύρους όπως το American Economic Review και το Journal of Consumer Affairs, από την ειδική στα θέματα των κλάδων της προσωπικής χρηματοοικονομικής και του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, Καθηγήτρια Annamaria Lusardi, είχαν ήδη επισημάνει το έντονο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων.

Στις μελέτες αυτές, επισημαίνεται επίσης το γεγονός ότι καθώς οι γυναίκες συνήθως ζουν περισσότερο από τους άνδρες και αφιερώνουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τη ζωή τους στη φροντίδα της οικογένειάς τους, οδηγούνται εντέλει σε δυσμενέστερη χρηματοοικονομική θέση από τους άνδρες.

Τα ευρήματα των προαναφερθέντων επιστημονικών μελετών αναφέρονταν στην προ της έλευσης της πανδημίας περίοδο. Όμως και η πανδημία αυτή καθ’ αυτή φάνηκε πως έπληξε ασύμμετρα τις γυναίκες, σύμφωνα με πληθώρα σχετικών ερευνών, όπως ενδεικτικά αναφέρονται οι ακόλουθες: Pan American Health Organization (2022), Accenture (2021) και Wenham et al. (2020).